Báo cáo phân tích ngành xây dựng hạ tầng cuối năm 2022

Đầu tư công được kỳ vọng rất nhiều vào năm 2022 và nhóm cổ phiếu xây dựng hạ tầng được đánh giá rất triển vọng khi được hưởng lợi trực tiếp. Tuy nhiên tiến độ giải ngân và chi phí vốn khiến triển vọng cổ phiếu không như kỳ vọng. Lần lượt các mã cổ phiếu như VCG, HHV, LCG, FCN và C4G đều giảm sâu từ 2-3 lần từ đỉnh. Tuy nhiên nhiều nhà đầu tư vẫn đang kỳ vọng nhóm xây dựng hạ tầng sẽ được đẩy mạnh vào giai đoạn cuối 2022 và đầu năm 2023.

Diễn biến và triển vọng nhóm xây dựng hạ tầng

Diễn biến nhóm xây dựng hạ tầng 11T/2022

Sau giai đoạn Covid kéo dài, hoạt động đầu tư công được coi là một trong những chính sách quan trọng để giúp Chính phủ kích thích tăng trưởng kinh tế. Trước những kỳ vọng đó, nhóm cổ phiếu được hưởng lợi trực tiếp là xây dựng hạ tầng có những đợt tăng rất mạnh. Tuy nhiên, sang năm 2022, giá nguyên vật liệu xây dựng chủ chốt tăng mạnh (thép, xi măng, đá) khiến công tác giải ngân đầu tư công đặc biệt ở hạng mục xây dựng hạ tầng giao thông bị đình trệ. Lũy kế 11T/2022, mới chỉ có 445.9 tỷ đồng được giải ngân, tương đương với việc mới chỉ thực hiện được 58.3% kế hoạch cả năm. Ngoài ra, chi phí lãi vay tăng cao cũng khiến KQKD nhóm này (vốn là nhóm phụ thuộc nhiều vào nợ vay & có biên lợi nhuận mỏng) khá ảm đạm. Tiến độ giải ngân chậm và chi phí vốn tăng là nguyên nhân chính khiến triển vọng nhóm cổ phiếu xây dựng hạ tầng trong 11T/2022 chuyển biến xấu.  Giá cổ phiếu cũng từ đó mà điều chỉnh rất sâu (giảm 2 – 3 lần từ mức đỉnh cao nhất). 

(MAS)

=> Đừng bỏ lỡ khóa học chứng khoán miễn phí Let’s Investing K9 - Bứt phá năm 2023 với những cơ hội tiềm năng do chính bạn tự tay nắm bắt. Link đăng ký tại: https://takeprofit.vn/khoa-hoc-lets-investing

Triển vọng trong T12/2022 và 2023

Tuy tình hình kinh doanh của nhóm xây dựng hạ tầng trong 11T/2022 không hề tươi sáng nhưng chúng tôi nhận thấy một số nhân tố giúp cải thiện triển vọng của nhóm này từ T12/2022 – 2023, cụ thể như sau: 

- Trong T12/2022, Thủ tướng chính phủ ban hành công văn kêu gọi đẩy mạnh đầu tư công với mục tiêu giải ngân đạt 95 – 100% kế hoạch. Một số điểm đáng chú ý trong công văn như sau: 

• Đẩy nhanh các quy trình pháp lý (Giải phóng mặt bằng, đặc biệt nút thắt thiếu đá xây dựng và đất đắp đã được giải quyết khi Chính phủ cấp phép khai thác cho các mỏ mới, …)
• Thường xuyên cập nhật giá vật liệu xây dựng (Ổn định giá và nguồn cung, đảm bảo cho công tác giải ngân thuận lợi diễn ra.
• Chuyển vốn từ dự án chậm giải ngân sang các dự án giải ngân tốt hơn để đạt được mục tiêu. 

Tuy nhiên, theo chúng tối đánh giá kế hoạch giải ngân 95% -100% vào cuối 2022 là không thực tế. Tình trạng chậm trễ với chỉ 58.33% kế hoạch được giải ngân trong 11T đầu năm (thấp nhất trong 5 năm trở lại đây) thì việc hoàn thành nốt gần 40% KH năm chi trong tháng 12 là không khả quan

- Tỷ lệ giải ngân trong tháng 12 có xu hướng cao hơn trung bình các tháng còn lại trong năm và tính riêng tháng 12 thì có xu hướng tăng dần qua các năm. 

Dù nhận định việc hoàn thành kế hoạch như lời Thủ tướng CP kêu gọi là không khả quan, nhưng không đồng nghĩa với việc chúng ta không kỳ vọng vào đợt giải ngân trong T12/2022 và 2023. Số liệu thống kê cũng cho thấy là thông thường, tháng 12 sẽ là tháng có tốc đọ giải ngân khá nhanh, ở cả 4 năm từ 2018 – 2021 đều nhanh hơn tốc độ trung bình trong 11T đầu năm và đặc biệt tỷ lệ giải ngân trong T12 qua các năm đang có xu hướng tăng lên. 

- Giá nguyên vật liệu đang trong xu hướng hạ nhiệt 

Theo số liệu ước tính của VND thì chi phí vật liệu xây dựng chiếm hơn 60% chi phí của các dự án cao tốc tại Việt Nam, trong đó các nguyên vật liệu chiếm tỷ trọng lớn nhất bao gồm nhựa đường 35%, thép 30%, xi măng (15%). 

Số liệu thống kê giá một số loại nguyên vật liệu chính như thép, nhựa đường, xi măng đều đang trong xu hướng giảm mạnh từ vùng đỉnh. Đây đều là những tín hiệu khiến chúng ta có thể kỳ vọng các hoạt động giải ngân đầu tư công được triển khai mạnh mẽ hơ và triển vọng nhóm cổ phiếu xây dựng hạ tầng sẽ khởi sắc. 

(DSC)

Giá thép trung bình theo tháng ở Việt Nam

- Cao tốc Bắc Nam và Sân bay Long Thành là động lực chính thúc đẩy đầu tư công từ cuối 2022 - 2023

Theo Bộ Giao thông Vận tải, hàng loạt dự án hạ tầng giao thông trọng điểm sẽ được khởi công từ cuối năm 2022, bao gồm: CTBN giai đoạn 2 (tháng 12/2022); nhà ga hành khách và đường băng sân bay tại Sân bay Long Thành (tháng 12/2022); nhà ga T3 tại Sân bay Tân Sơn Nhất (tháng 12/2022); cao tốc Biên Hòa – Vũng Tàu (tháng 4/2023) và cao tốc Khánh Hòa – Buôn Ma Thuột (tháng 6/2023). Trong khi đó, 11 dự án thành phần của CTBN giai đoạn 1 vẫn sẽ được đẩy mạnh thi công và hoàn thành lần lượt trong giai đoạn 2022-24.

Những cổ phiếu nổi bật

Cổ phiếu VCG (Tổng CTCP XNK & Xây dựng Việt Nam – Vinaconex)

VCG hoạt động trong nhiều lĩnh vực khác nhau, tuy nhiên xây lắp vẫn là mảng kinh doanh chiếm tỷ trọng lớn nhất trong cơ cấu doanh thu (trên 60%). 

Trong các doanh nghiệp xây dựng hạ tầng, VCG là một trong những nhà thầu lớn nhất, có năng lực đã được chứng minh qua nhiều dự án đã thực hiện trong quá khứ. Chính vì vậy, VCG đang là một trong những doanh nghiệp trúng thầu nhiều nhất những gói thầu với giá trị lớn. Ngoài ra, các dự án mà VCG đang nắm giữ phần lớn đều được triển khai đúng tiến độ, thậm chí vượt tiến độ. Chính vì vậy, theo tiêu chí ưu tiên giải ngân mà Thủ tướng chính phủ đã đề cập (phần đầu đã phân tích), khả năng cao VCG sẽ tiếp tục được ưu tiên giải ngân sớm. Đây sẽ là động lực tăng trưởng của VCG cuối 2022 – 2023. 

- Ngoài ra, VCG cũng có một mảng kinh doanh trọng tâm thứ 2 là mảng bất động sản. Quỹ đất rộng lớn cùng hàng loạt các dự án lớn là động lực cho doanh nghiệp đặc biệt khi nhóm BĐS trở lại chu kỳ tăng. Nổi bật nhất là 2 dự án dự kiến ghi nhận doanh thu từ Q4/2022 hoặc 2023 là Chung cư Green Diamond 93 Láng Hạ và siêu dự án Cát bà Amatina. Tuy nhiên, trong ngắn hạn, triển vọng u ám của ngành BĐS sẽ làm mảng kinh doanh này của VCG tạm chậm lại trong 2023. 

- Đánh giá nhanh một số chỉ tiêu tài chính, chúng tôi nhận thấy một số rủi ro với VCG. Cụ thể, Tỷ lệ nợ vay/TTS ở mức cao với 43.64% (BC Q3/2022). VCG là doanh nghiệp có cơ cấu nguồn vốn phụ thuộc nhiều vào lãi vay để thực hiện các dự án. Chính vì vậy, bối cảnh lãi suất tăng cao sẽ tác động bào mòn biên lợi nhuận gộp của VCG.

=> Tiến độ triển khai dự án tốt giúp triển vọng mảng xây dựng hạ tầng của VCG được củng cố. Mảng BĐS chưa thể mang lại đột phá trong ngắn hạn (2023) tuy nhiên sẽ là động lực tăng trưởng dài hạn của doanh nghiệp. Đòn bẩy tài chính cao là rủi ro lớn nhất của doanh nghiệp trong bối cảnh lãi suất cao và biên lợi nhuận mảng xây lắp vốn mỏng (4-5%).

Cổ phiếu HHV (CTCP đầu tư hạ tầng giao thông Đèo Cả))

HHV cũng hoạt động trong nhiều lĩnh vực khác nhau, trong đó, doanh thu chính đến từ việc vận hành BOT (75%) và mảng xây lắp chỉ chiếm 22%. Đặc tính mảng BOT tương đối ổn định, đặc biệt trong điều kiện tình trạng lockdown đã không còn. Chính vì thế, động lực tăng trưởng chủ yếu xem xét từ mảng xây lắp. Cũng giống như VCG, HHV cũng đang có tiến độ thi công các dự án hạ tầng, cầu đường khá đúng tiến độ. Đây là lý do, các dự án đầu tư công mà HHV đang thực hiện hoàn toàn có thể được ưu tiên giải ngân sớm để chính phủ nhanh chóng thực hiện được kế hoạch đẩy mạnh giải ngân đầu tư công, hỗ trợ phát triển kinh tế. Ngoài ra, năng lực thi công của HHV đặc biệt ở mảng xây cầu và hầm đã được chứng minh trong quá khứ, nên HHV hoàn toàn là ông lớn có lợi thế trong ngành.

Cơ cấu nguồn vốn phụ thuộc nhiều vào nợ vay (với 60% nợ vay/TTS) khiến HHV tiếp tục gặp rủi ro cao trong bối cảnh lãi suất. Ngoài ra, cơ cấu tài sản với lượng tiền mặt rất ít (1 – 1.5% TTS) cũng phản ánh thực trạng của HHV khi vốn rất eo hẹp, phụ thuộc nhiều vào nợ vay. Chi phí lãi vay hoàn toàn có thể bào mòn lợi nhuận của doanh nghiệp. 

=> Tiến độ triển khai dự án tốt giúp triển vọng mảng xây dựng hạ tầng của HHV được củng cố. Mảng BOT sẽ giúp HĐKD của HHV ổn định nhưng chưa có đột phá. Đòn bẩy tài chính cao là rủi ro lớn nhất của doanh nghiệp trong bối cảnh lãi suất cao và biên lợi nhuận mảng xây lắp vốn mỏng 

Cổ phiếu LCG, FCN và C4G

Các cổ phiếu khác trong ngành như FCN, C4G hay LCG đều là những ông lớn trong ngành và được hưởng lợi từ sóng đầu tư công. Tuy nhiên, ngoài những rủi ro giống các doanh nghiệp khác trong ngành như cơ cấu nợ vay chiếm tỷ trọng lớn (đặc biệt không an toàn trong bối cảnh lãi suất tăng cao), các doanh nghiệp này còn có một số rủi ro khác liên quan đến khoản phải thu rủi ro cao, đặc biệt là có tiến độ triển khai các dự án chưa tốt, với nhiều dự án chậm tiến độ. Đây có thể là lý do khiến các dự án này không được ưu tiên giải ngân như những dự án của HHV hay VCG chúng tôi đã kể trên 

Triển vọng nhóm xây dựng hạ tầng phần lớn phụ thuộc vào tiến độ giải ngân đầu tư công. Và trong bối cảnh nền kinh tế đang có những dấu hiệu tổn thương khi chính sách tiền tệ thắt chặt (tăng lãi suất để ổn định tỷ giá do Fed tăng lãi suất đồng USD) thì việc hỗ trợ tăng trưởng bằng chính sách tài khóa (đặc biệt là giải ngân qua hoạt động đầu tư công) sẽ là ưu tiên của chính phủ trong cuối 2022 – 2023. Chi phí Nguyên vật liệu giảm cũng hỗ trợ cho công tác giải ngân các dự án hạ tầng bớt áp lực hơn. Một số doanh nghiệp sở hữu những dự án triển khai tốt sẽ được ưu tiên giải ngân sớm như VCG, HHV. Tuy nhiên, rủỉ ro đầu tư nằm ở chỗ phần lớn nhóm cổ phiếu xây dựng hạ tầng đều có đòn bẩy khá cao do phụ thuộc nhiều nợ vay trong bối cảnh lãi suất tăng cao nên có thể không hiệu quả khi chi phí lãi vay cao. Rủi ro thứ 2 nằm ở việc tiến độ giải ngân đầu tư công vẫn có thể tiếp tục bị chậm, phụ thuộc vào nhiều yếu tố ngoài doanh nghiệp. Do đó, dù có câu chuyện hỗ trợ rõ ràng, chúng tôi chỉ xếp nhóm cổ phiếu này vào nhóm cổ phiếu đầu cơ theo những tin tức về tiến độ giải ngân đầu tư công của chính phủ, các dự án lớn mà các doanh nghiệp nhận được và tiến độ thực hiện, hoàn thành dự án. Thời điểm T12/2022, áp lực giải ngân các dự án đầu tư công lớn sẽ là yếu tố hỗ trợ cho giá cổ phiếu trong ngắn hạn, chúng ta hoàn toàn có thể đưa nhóm cổ phiếu này (VCG, HHV) vào danh mục đầu cơ khi xuất hiện những điểm mua thỏa mãn về kỹ thuật.

=> Xem thêm: Ý tưởng đầu tư giai đoạn cuối 2022 - Đầu năm 2023 | Đánh giá những cơ hội hấp dẫn và tăng trưởng