Ở đây có anh chị em nào đã ôm TGG ở mức giá 75.000 để rồi 3 tuần sau giá cổ phiếu về 30.000, hay ôm BII từ giá 33.000 xuống 12.000. Trước đây cũng có vô số bài học tương tự từ MTM, ATA, KTB, FID, BII, KVC, NHP, CDO…, điểm chung đều là một biểu đồ giá rơi thẳng đứng. Giá cổ phiếu đi xuống có thể do tình hình kinh doanh của doanh nghiệp sụt giảm hoặc gặp thông tin bất lợi, nhưng những trường hợp cổ phiếu lao dốc quá nặng thường xảy ra tại các doanh nghiệp đã sử dụng thủ thuật để tăng vốn ảo, tăng tài sản ảo. Đối với những nhà đầu tư không hiểu rõ báo cáo tài chính, thông qua một số dấu hiệu dưới đây cũng có thể sáng suốt hơn trước khi chọn mặt gửi vàng.
Tiền mặt
Chiến lược quản trị tiền mặt của mỗi doanh nghiệp mỗi khác và cũng tùy thuộc vào lĩnh vực hoạt động. Nhưng dù thế nào, một doanh nghiệp tốt cũng phải có tiền mặt thu về từ hoạt động sản xuất kinh doanh cốt lõi, giống như một người giàu có thực sự phải là người có tiền trong tài khoản, chứ không chỉ là một danh mục cổ phiếu chưa chốt lãi.
Đối với một doanh nghiệp vừa tăng vốn bằng cách phát hành thêm cổ phiếu, tiền lại càng nhiều. Để đánh giá tiền mặt của doanh nghiệp có “ảo” hay không, nhà đầu tư có thể xem khoản mục Doanh thu tài chính, phần Lãi từ tiền gửi, cho vay và so sánh khoản thu nhập có được nếu gửi tiền vào ngân hàng với lãi suất ngân hàng trong kỳ báo cáo.
Một cách lành mạnh, nếu hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp tăng trưởng thì tốc độ tăng tiền mặt nên phù hợp với tốc độ tăng trưởng của lợi nhuận sau thuế.
Nếu gặp trường hợp doanh nghiệp tăng vốn từ 100 tỷ đồng lên 1.000 tỷ đồng mà tiền mặt chỉ tăng từ 10 tỷ đồng lên 15 tỷ đồng, hãy nhìn tiếp các khoản tồn kho, phải thu và đầu tư tài chính.
=> Tham khảo thêm: khóa học phân tích cơ bản Let Profit Run
Phải thu, tồn kho
Vốn huy động được sẽ phải “dùng” để tài trợ cho tài sản, nên nếu không để tiền trong két, nó sẽ dồn sang các khoản mục khác.
Cũng không có gì sai nếu doanh nghiệp tài trợ cho các khoản phải thu để thúc đẩy bán hàng, tăng doanh thu hay mua nguyên vật liệu để trong kho, chuẩn bị cho những đơn hàng mới. Nhưng phải xem thuyết minh chi tiết các khoản này. Các khoản phải thu thuộc dạng nào? Đối tượng của các khoản phải thu là ai? Nếu đối tượng là các đơn vị có liên quan đến doanh nghiệp thì cần xem xét kỹ hơn.
Bên cạnh đó, doanh nghiệp có thể dùng chiêu mua hàng ảo và bán hàng ảo, ghi nhận các khoản trả trước cho người bán và sau đó rút ra từ đối tác bằng nhiều hình thức. Để có thêm KQKD đẹp thì doanh nghiệp lại bán chịu cho đối tác một khoản lớn hơn giá trị tài sản khác hoặc hàng tồn kho.
Ví dụ như khá dễ nhận thấy khi đập vào mắt chúng ta 55% tài sản của BII là khoản phải thu, 17% là chi phí xây dựng cơ bản dở dang ở 3 cụm khu công nghiệp Tân Bình, Thắng Hải 1,2.
Khi một doanh nghiệp dồn hơn một nửa tài sản của mình vào các Khoản phải thu chúng ta cần đánh giá chất lượng các khoản phải thu đó như thế nào.
Đọc kỹ hơn phần thuyết minh chúng ta thấy rất nhiều khoản phải thu là khoản ứng trước cho các cá nhân (chủ yếu là bên liên quan) để giải quyết đền bù giải phóng mặt bằng các cụm công nghiệp. Đây là việc rất rủi ro với các cổ đông vì tại sao doanh nghiệp không làm việc trực tiếp với các đơn vị san lấp mặt bằng hay chủ đất mà phải ứng trước cho các cá nhân (Bên liên quan) với số tiền lớn như vậy.
Đáng lưu ý nữa ở khoản mục phải thu với Công ty TNHH Thương Mại Tài Chính Hồng Việt (Bên liên quan) lên tới 60 tỷ và có thể lên tới 120 trong tương lai. Mục đích là góp vốn để đầu tư vào quỹ đất CÓ THỂ phát triển thành dự án KDC, KĐT, Cụm Công nghiệp nhưng Tài sản đảm bảo: KHÔNG CÓ.
Đầu tư tài chính
Không “để tiền” vào tồn kho, phải thu thì doanh nghiệp có thể chọn đầu tư tài chính. Về mặt Báo cáo kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh của BII chúng ta thấy 6T2021 DT của BII xấp xỉ 160 tỷ nhưng lợi nhuận gộp chỉ có 5.4 tỷ ( biên gộp rất thấp 3.4% )
Đáng chú ý điều làm BII đột biến về mặt LN trong kỳ vừa qua lại đến từ LN Tài chính. Công ty này hoàn nhập dự phòng đầu tư tài chính lên tới 85 tỷ đồng thời chi phí tài chính là 33 tỷ khiến cho LN Tài chính đạt 47 tỷ qua đó giúp LNST đạt 35 tỷ.
Cũng về vấn đề đầu tư tài chính, nếu doanh nghiệp có lợi nhuận chủ yếu từ hoạt động tài chính hay hoạt động khác thì cũng không nên đánh giá sự tăng trưởng này quá. Các chuyên gia phân tích thường loại bỏ thu nhập bất thường và thu nhập tài chính khi đánh giá một doanh nghiệp.
Trên đây là một số dấu hiệu bất thường mà trước khi đầu tư chúng ta nên tìm hiểu kỹ, học cách đánh giá chất lượng tài sản doanh nghiệp và các hình thức rút lõi cổ đông, rút kinh nghiệm từ các Case TGG và BII,...
Để có thể vững vàng và làm chủ được các cơ hội đầu tư chứng khoán, nhà đầu tư nên trang bị những hành trang kiến thức ở nhiều khía cạnh khác nhau, từ phân tích cơ bản đến phân tích kỹ thuật,… Và cũng bởi lẽ vậy, TAKE PROFIT cho ra đời 1 khóa học Đầu Tư Chứng Khoán hoàn toàn mới, cũng như các công cụ hỗ trợ đầu tư chứng khoán.